1 januari 2017. Tranen van geluk en dankbaarheid rollen over mijn wangen. Stevig staand op de rotsen kijk ik over de gigantische hoeveelheid water. De frisse wind ruist langs mijn hoofd. Gelukkig heb ik een warme muts op. In de verte hoor ik gejoel. Iemand rent naakt de zee in en spettert in het rond. Twee anderen huppelen hand in hand over het strand. De Franse gezinnen kijken verbaasd op en moedigen ze vervolgens aan. Zo prachtig om te zien hoe dit groepje dertigers en veertigers zo vrij als jonge kinderen van het leven geniet!

28 december 2016. We zitten met z’n negenen aan een enorme tafel in de eetzaal van Chateau Kerminaouët in Bretagne. De meesten kennen elkaar niet. Het zijn degenen die enthousiast reageerden op mijn last-minute oproep om samen een eindejaars-retraite te doen in het kasteel waar ik momenteel mag verblijven om mijn nieuwe boek te schrijven. Al meteen de eerste avond komen mensen te laat en moeten we het programma aanpassen en een onderdeel schrappen. Ik besef me heel goed: de komende dagen zullen niet zo lopen als gepland. Hoe hard ik de afgelopen weken ook heb gewerkt aan het programma, de workshops, het eetplan en het schoonmaken van het kasteel, het blijft altijd afwachten wat er uiteindelijk ontstaat uit zo’n groep nieuwe mensen.

De gouden regel voor de retraite was eigenlijk heel simpel: Voel je vrij om helemaal jezelf te zijn en laat anderen ook helemaal vrij om zichzelf te zijn.  

Iedere dag had vrijwel dezelfde opbouw. We begonnen met een Yoga-les door Eveline Koller. Na het ontbijt met vers stokbrood vertelde ik over spirituele wijsheden, gevolgd door een ervarings-workshop. Na de ruime lunchpauze nam Eva Versteeg ons mee naar buiten voor verwondering, verstilling en spelen in de bossen van het landgoed. ’s Avonds was er nog gelegenheid om ervaringen te delen en vooral te ontspannen, o.a. in de sauna. Communiceren met de uilen tijdens het uitdampen op het balkon bleek een favoriete bezigheid van veel deelnemers.

De eerste dag stond in het teken van oude wijsheden en loslaten. Ik heb verteld over de ultieme onbeschrijflijke waarheid waar alle spirituele- en religieuze stromingen in essentie naar wijzen. We hebben oude spanning uit ons lichaam getrild en hebben buiten een terugblik op 2016 gedaan. Voor mij kwam daar vooral de pure liefde met Silke naar voren. Het voelt zo fijn en doet me zo goed.

Dag 2: Verzoening en stilte. Voortbordurend op de abstracte theorie van de eerste dag heb ik verteld over het ontstaan van een uniek individu. Sleutel tot verzoening is het diepe besef dat alles wat iemand heeft beïnvloed (genen, opvoeding, cultuur, ervaringen, etc.) ervoor heeft gezorgd dat iemand is wie hij is, denk wat hij denkt, voelt wat hij voelt, doet wat hij doet, etc. Vergeving en acceptatie wordt gemakkelijk, wanneer je inziet dat het dus überhaupt nooit aan jou was om iemand schuldig te vinden. Vervolgens hebben we met een ademmeditatie oude emoties verwerkt en zijn we daarna in stilte het bos gaan bewonderen en ontdekken.

31 december 2016 was de leukste dag. Vrijheid en speelsheid begon al in de Yoga en ging vloeiend door in een spontaan feestontbijt met pannenkoeken, rock ’n roll muziek, ballonnen en natuurlijk champagne! Gewoon, omdat we er zin in hadden… In mijn sessie hebben we het gehad over hoe de ultieme verzoening het serieuze en de zwaarte van het leven afhaalt en daardoor zorgt voor de ultieme vrijheid: genieten van het leven als van een spel, dans of kunst. En uiteraard zijn we daarna gaan spelen! Eerst buiten in het bos en daarna hebben we ons binnen kapotgelachen met theatersport. ’s Avonds hebben we ritueel iets achtergelaten in het vuur en verlangens voor 2017 op een wensballon het Universum in gestuurd. Dans, champagne, livemuziek en alternatief vuurwerk maakten oudjaarsavond compleet. Gelukkig nieuwjaar!!!

Iedereen droeg zijn steentje bij. Samen hebben we ervoor gezorgd dat we het ontzettend goed hadden. Rijkdom zit hem niet alleen in het prachtige kasteel, de sauna en de veel te lekkere wijn. Het waren de kleine dingetjes die het verschil maakten. Een persoonlijke welkomboodschap met chocolaatje, iemand die ongevraagd wat drinken komt brengen, lunchen buiten in de zon, fluitende vogeltjes, lekkere geuren, fijne aanraking, geniale grapjes, spontaan pannenkoeken bakken, een vuur waar je U tegen zegt, gitaar en zang erbij, een zachte massage, het roepen naar de uilen, omgekeerd verstoppertje, een vallende ster, etc.

Wat hadden we het fijn samen! Afspraken in Nederland werden spontaan afgezegd zodat iedereen nog een extra nacht kon blijven. Na een prachtige en emotionele afsluiting zijn we lekker naar het strand gegaan. Na deze heerlijke dagen van intens samenzijn had ik het even nodig om alleen te zijn. Zo fijn om je niet te hoeven verantwoorden en gewoon je hart te volgen. Eenmaal alleen drong langzaam het besef binnen wat er allemaal was gebeurd de afgelopen dagen. Mijn stoutste verwachtingen waren overtroffen. De manier van elkaar vrijlaten, de opzet van yoga-wijsheid-ervaren-buiten-delen-ontspannen, de opbouw van wijsheid-verzoening-speelsheid, hoe mooi Eva en ik elkaar aanvulden, het samen zorgen dat we het goed hebben op het kasteel, etc. Alles klopte en pakte zo mooi uit.

Een van mijn angsten was dat ik teveel van mezelf zou hebben gevraagd. In een paar weken tijd een retraite opzetten, een kasteel dat twee jaar niet gebruikt was klaarmaken voor gasten, coördineren, eetplan maken, inkopen doen, gastheer zijn en spiritueel lesgeven. Gelukkig hebben Eva en Eveline geholpen met de workshops en heeft mijn moeder geholpen met het eetplan. De enthousiaste reacties van de eerste deelnemers gaven mij de noodzakelijke impuls om zelfs tijdens de kerst door te gaan met stofzuigen en badkamers schoonmaken. Als ik er zo op terugkijk kan ik bijna niet geloven dat het is gelukt. Het mooiste van alles is: ik ben niet gesloopt of ingestort, ik ben juist zelf ook opgebloeid! Ik voelde me zo voldaan en dankbaar dat tranen van geluk over mijn wangen bleven rollen. Ik heb het Wonder der Bestaan / God letterlijk op mijn knieën bedankt.

Even later zie ik onze groep weer. De een springt speels van rots naar rots, de ander zit in volledige rust uit te kijken over de Atlantische oceaan. Er wordt gelachten, er wordt geknuffeld, er wordt ontspannen. Iedereen doet precies waar die zin in heeft. Zo mooi. Zo vrij. Zo blij. Als ze mij zien word ik warm ontvangen terug in de groep. Tranen blijven stromen. Ik loop over van geluk. Wauw! Wat een waanzinnig mooi begin van 2017!